- Βίσμαρκ, Ότο φον-
- (Otto von Bismarck-Schönhausen,Σενχάουζεν 1815 – Φρίντριχσρου 1898).Γερμανός πολιτικός. Απόγονος των Πρώσων Γιούνκερ,βουλευτής στη συντακτική συνέλευση του 1848, πολέμησε τους φιλελεύθερους αντιπαραθέτοντας στα προγράμματά τους το πρόγραμμα σχηματισμού ενός μεγάλου εθνικού γερμανικού κράτους υπό την αιγίδα του βασιλιά της Πρωσίας. Όταν στις 18 Σεπτεμβρίου 1862 έγινε πρωθυπουργός, φρόντισε να εξασφαλίσει την εύνοια της Ρωσίας και της Γαλλίας και το 1864 κατόρθωσε να παρασύρει την Αυστρία σε κοινό πόλεμο εναντίον της Δανίας, από την οποία απέσπασε το Σλέσβιχ-Χόλσταϊν. Όπως το είχε υπολογίσει ο Β., η διοίκηση των κατακτημένων εδαφών έδωσε το πρόσχημα για να γίνει ο πόλεμος του 1866 εναντίον της Αυστρίας, σε συμμαχία με την Ιταλία. Η Αυστρία, μετά την ήττα της, αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τη Γερμανική Ομοσπονδία, επιτρέποντας έτσι να σχηματιστεί η Γερμανική Ομοσπονδία του Βορρά, υπό την ηγεμονία της Πρωσίας, με την οποία συνδέθηκαν με υποχρεώσεις –στρατιωτικές και φορολογικές– η Βαυαρία, η Βυρτεμβέργη, το Μπάντεν και το μεγάλο δουκάτο της Έσης. Το 1870, με έναν πόλεμο που έντεχνα προκάλεσε, ο Β. επέσπευσε την κατάρρευση της δεύτερης Γαλλικής αυτοκρατορίας και με τη συνθήκη της Φρανκφούρτης (Μάιος 1871) απέσπασε από τη Γαλλία την Αλσατία και τη Λορένη. Ενώ διαρκούσαν ακόμα οι εχθροπραξίες, οι Γερμανοί ηγεμόνες συγκεντρώθηκαν στα ανάκτορα των Βερσαλιών και ανακήρυξαν τη Γερμανική Ομοσπονδιακή αυτοκρατορία προσφέροντας το στέμμα στον Γουλιέλμο Α’ της Πρωσίας. Καγκελάριος της αυτοκρατορίας ονομάστηκε ο Β., ο οποίος μετέβαλε τη Γερμανία σε άξονα ενός συστήματος συμμαχιών που επεδίωκε την απομόνωση της Γαλλίας. Και η Ιταλία επίσης συντάχτηκε με αυτή τη συμμαχία, συμμετέχοντας με τη Γερμανία και την Αυστρία στην Τριπλή Συμμαχία (1882). Στην εσωτερική πολιτική, ο Β. ενέτεινε τον εκγερμανισμό των ανατολικών πολωνικών εδαφών και αγωνίστηκε (χωρίς μεγάλη επιτυχία) εναντίον των καθολικών (Kulturkampf)και των σοσιαλιστών που, κατά τη γνώμη του, υπέσκαπταν το κύρος του κράτους. Ύστερα από την άνοδο στον θρόνο του Γουλιέλμου Β’, κενόδοξου και μανιακού, ο σιδηρούς καγκελάριος, όπως αποκλήθηκε, έπεσε σε δυσμένεια. Το 1890 ο Β. παραιτήθηκε και αποσύρθηκε στο Φρίντριχσρου, ασκώντας συχνά περιφρονητική κριτική κατά της διαχείρισης των κρατικών υποθέσεων.
Ο Γερμανός πολιτικός Ότο Βίσμαρκ, γνωστός ως "σιδηρούς καγκελάριος".
Dictionary of Greek. 2013.